SQE1 Cwestiynau enghreifftiol

Cwestiwn 16

Mae dyn wedi’i gyhuddo o ladrad. Ni chafodd gynrychiolaeth yn yr orsaf heddlu gan iddo wrthod cyngor cyfreithiol. Cytunodd y dyn i gymryd rhan mewn gweithdrefn adnabod (identification procedure) ar fideo, a chafodd ei ddewis gan un o’r tystion i’r drosedd.

Mae gan y dyn graith amlwg o dan ei lygad dde, a nodwyd gan lygad-dyst yn ei ddatganiad tyst cychwynnol. Nid oedd swyddog y fideo adnabod wedi gwneud unrhyw ymdrech i guddio’r graith ar wyneb y dyn pan roddodd ei lun ymysg y casgliad o luniau yn y weithdrefn adnabod ar fideo.

Mae cyfreithiwr bellach wedi cael ei gyfarwyddo i gynrychioli’r dyn yn ei dreial yn Llys y Goron, lle bydd y dyn yn pledio’n ddieuog. Fel rhan o waith paratoi’r cyfreithiwr ar gyfer y treial, mae wedi bwrw golwg dros y lluniau a ddefnyddiwyd ar gyfer y weithdrefn adnabod ar fideo ac wedi nodi mai dim ond dau o’r wyth llun arall sy’n dangos dynion tebyg â chraith amlwg o dan y llygad dde.

O ganlyniad, mae’r cyfreithiwr o’r farn bod modd profi bod Cod D o PACE 1984 (‘Cod D’) wedi cael ei dorri.

Pa un o’r datganiadau canlynol sy’n nodi orau p’un a fydd tystiolaeth o’r weithdrefn adnabod ar fideo yn cael ei derbyn fel tystiolaeth yn nhreial y dyn?

A. Gall torri Cod D arwain at lys yn penderfynu gwahardd y dystiolaeth pe bai defnyddio’r dystiolaeth honno’n golygu camddefnyddio’r broses.

B. Bydd torri Cod D yn gorfodi’r llys i wahardd y dystiolaeth adnabod oherwydd ei heffaith ragfarnus (prejudicial).

C. Gall torri Cod D arwain at lys yn penderfynu y dylid gwahardd y dystiolaeth pe bai defnyddio’r dystiolaeth honno’n cael effaith andwyol (adverse effect) ar degwch yr achos.

D. Ni fydd torri Cod D yn gorfodi’r llys i wahardd y dystiolaeth gan na fyddai defnyddio’r dystiolaeth honno’n cael effaith andwyol (adverse effect) ar degwch yr achos.

E. Bydd torri Cod D yn gorfodi’r llys i ddod i’r casgliad y dylid eithrio (exclude) y dystiolaeth a gorchymyn bod yn rhaid i’r heddlu ddatrys y camgymeriad hwn drwy gynnal gweithdrefn adnabod arall ar fideo yn unol â Chod D.